گیربکس صنعتی

قبل از بیان انواع گیربکس صنعتی بهتر است کمی با نحوه عملکرد این ابزار آشنا شویم. در ابزارها و ماشین‌آلات مختلف از سیستم‌های انتقال قدرت به منظور انتقال نیرو از نقطه‌ای به نقطه دیگر استفاده می‌شود. این وسیله صنعتی یکی از ابزارهای سیستم انتقال قدرت است که بین تولید کننده قدرت (مثلا موتور الکتریکی) و مصرف کننده قدرت قرار می‌گیرد و با دو متغیر سر و کار دارد: سرعت دوران و گشتاور. ابزارها و ماشین آلات در صنایع مختلف برای عملکرد صحیح و بهینه به گشتاور ورودی متفاوتی نیاز دارند. برای تامین گشتاور مورد نیاز این ابزارها از گیربکس صنعتی استفاده می‌شود.

گیربکس‌ها بعد از موتور یا سر راه قطعات صنعتی قرار می‌گیرند و با تغییر سرعت چرخش چرخ دنده قادر به تعیین گشتاور مطلوب هستند.و به طور کلی در دو نوع افزاینده و کاهنده طراحی می‌شوند. گیربکس های افزاینده کمتر متداول هستند و اکثر گیربکس‌هایی که برای مصارف صنعتی استفاده می‌شوند از نوع کاهنده هستند.که دور موتور بالا را تبدیل به دور موتور کم همراه با گشتاور زیاد می‌کند. منظور از کاهنده بودن این است که سرعت دور موتور کاهش می‌یابد. با کاهش سرعت دور، گشتاور افزایش می‌یابد. به همین ترتیب گیربکس افزاینده سرعت دور کم همراه با گشتاور زیاد را تبدیل به سرعت دور بالا همراه با گشتاور کم می‌کند. از گیربکس‌های افزاینده در صنایعی مثل تولید توربین‌های بادی و صنایع پتروشیمی، پالایشگاهی و عمدتا در راکتورها و سانتریفیوژ ها که حرکت چرخشی با دور بالا مورد نیاز است استفاده می‌شود. گستره استفاده از گیربکس‌های کاهنده وسیع تر ازنوع افزاینده هستند. گیربکس‌های صنعتی بر اساس شکل ظاهری و نوع عملکردی که دارند به دسته‌های مختلفی مثل گیربکس خورشیدی، حلزونی، هلیکال (شافت مستقیم)، کرانویل (شافت بغل) و آویز تقسیم می‌شوند.

گیربکس حلزونی (Worm Gearbox) به دلیل ساختار و زاویه خروجی آن‌ها به دلیل متعامد بودن دارای کاربردهای فراوانی هستند. یکی دیگر از ویژگی‌های آنها نرم و روان کار کردنشان است؛ به همین دلیل در آسانسور و بالابرها که نیاز به راه اندازی نرم است از این گیربکس‌های حلزونی استفاده فراوانی می‌شود. در گیربکس هلیکال (Helical Gearbox) که به گیربکس شافت مستقیم هم شناخته می‌شود سطح تماس بین دو دنده بیشتر از حالت عادی است؛ به همین دلیل بازدهی بالایی دارد. گیربکس صنعتی آویز (Parallel Shaft Gearbox) توانایی ایجاد گشتاور بالایی دارد که دلیل آن، قابلیت چند محوره بودن گیربکس‌های آویز است. گیربکس کرانویل (Crown Wheel Gearbox) یا شفت بغل، قابلیت انتقال گشتاور در زاویه 90 درجه را ایفا می‌کند. گیربکس خورشیدی (Planetary Gearbox) مناسب استفاده در دورها و توان‌های بالا هستند که در دو نوع تک استیچ و چند استیج تولید و عرضه می‌شوند.

فاکتورهای تاثیرگذار در قیمت و خرید گیربکس صنعتی

عوامل مختلفی در تعیین قیمت یک گیربکس تاثیرگذار هستند. همین عوامل کیفیت نهایی حاصل کار را تحت تاثیر قرار می‌دهند. قبل از اقدام به خرید گیربکس صنعتی بهتر است با مهمترین فاکتورهای تاثیرگذار در انتخاب گیربکس مناسب آشنا شوید. در انتخاب گیربکس صنعتی توجه به مواردی همانند میزان نیروی وارد شده به موتور، دور خروجی از موتور گیربکس، دور ورودی به موتور گیربکس، میزان نیروی گشتاور خروجی از موتور گیربکس و نسبت تبدیل که از حاصل تقسیم عدد دور ورودی به عدد دور خروجی در موتور گیربکس بدست می آید، لازم و ضروری است. نکته‌ای که در نحوه انتخاب گشتاور و توان یک گیربکس صنعتی باید مورد توجه قرار گیرد این است که تعیین سرعت مطلوب دور موتور و نیروی گشتاور بر اساس نوع کاربری الکتروگیربکس فرآیند سخت و پیچیده‌ای است و بر اساس نوع موتور و نیروهای وارده متغیر است. با توجه به مشخصات فنی و کاتالوگ الکتروگیربکس و توان گشتاور و دور خروجی مورد نیاز و همچنین ورودی‌ها می‌توان گشتاور و توان مناسب را تعیین کرد. پس به طور کلی قبل از خرید گیربکس صنعتی باید در رابطه با موارد زیر تصمیم گیری شود: سرعت ورودی و خروجی ، پیکربندی ، گشتاور خروجی مورد نیاز، دور ورودی و خروجی مورد نیاز، مقدار بار، ساعت کارکرد دستگاه در روز، توان ورودی قسمت محرک سیستم، فضای نصب ، دمای محیط کار و … .

کاربرد گیربکس

گیربکس صنعتی قادر به تحمل توان‌های بالایی است؛ به همین دلیل در صنایع مختلف کاربرد دارد. از متداول‌ترین کاربردهای آنها می‌توان به صنایع فولاد، سیمان، سنگ و سرامیک، صنعت مس و روی، میکسر بتن، صنایع غذایی و … اشاره کرد. همچنین در حمل و نقل ریلی برای کشیدن واگن های مسافری، در خطوط انتقال آب و نفت مانند شیر آلات کشویی، در انواع بالابرها (عموماً از گیربکس حلزونی استفاده می شود که برگشت پذیر نیست)، در کشاورزی و خصوصاً آبیاری بارانی از گیربکس افزاینده استفاده می شود.