الکتروموتور سه فاز

الکتروموتور سه فاز چیست؟

الکتروموتور سه فاز نوعی الکتروموتور AC است که از برق سه فاز استفاده می‌کند، و بدلیل اختلاف فازها الکتروموتور بدون نیاز به سیم پیچ راه انداز شروع به حرکت می‌کند. این نوع الکتروموتورها به دلیل ساختمان ساده‌ای که دارند، دارای استهلاک کمی هستند و تعمیر و نگهداری آنها بسیار ساده است. الکتروموتور سه فاز دارای گشتاور اولیه بیشتری نسبت به الکتروموتور تک فاز هستند، و قیمت کمتری نیز دارند. برای کاهش فرکانس و تنظیم دور این نوع موتور الکتریکی می‌توان از اینورتر استفاده کرد.

الکتروموتور سه فاز کاربرد گسترده ای در صنایع مختلف دارد و به دلیل ویژگی‌هایی مانند کارایی بالا، قابلیت اطمینان زیاد، و قدرت مناسب، بهترین گزینه برای سیستم‌های صنعتی است. اجزای اصلی الکتروموتور سه فاز عبارتند از روتور که قسمت متحرک موتور الکتریکی است و تحت تاثیر میدان مغناطیسی دوار قرار گرفته و حرکت می‌کند و معمولاً از جنس آلومینیوم یا مس است. عضو مهم بعدی استاتور است که قسمت ثابت آن است و سیم‌پیچ‌ های سه‌ فاز تشکیل شده است، که به منبع برق سه‌ فاز متصل شده و میدان مغناطیسی دوار را تولید می‌کنند.

شفت یا محور که بخشی که نیرو را از روتور به سایر قسمت‌های دستگاه منتقل کرده و می‌تواند به دستگاه‌های مختلف مانند پمپ‌ها، کمپرسورها یا فن‌ها متصل شود. و در نهایت بدنه الکتروموتور که تمام اجزای داخلی را در بر می‌گیرد و آن‌ها را از محیط بیرونی محافظت می‌کند.

انواع الکتروموتور سه فاز

الکتروموتور قفس سنجابی: متداولترین نوع الکتروموتور سه فاز است که از الکتروموتورهای تک فاز مشابه، مقرون به صرفه‌تر هستند.

الکتروموتور قفس سنجابی با روتور سیم پیچی شده: استاتور آنها، همانند الکتروموتور قفس سنجابی است. این نوع موتورها برای اینکه در کمترین زمان با جریان پایین به سرعت شتاب بگیرند، بسیار مناسب و کاربردی هستند. افزودن بار باعث کاهش سرعت و در نتیجه کاهش راندمان بازده موتور است. کاربرد این نوع موتورها در کمپرسورها، تسمه نقاله‌ها، بالابرها و آسانسورها است.

الکتروموتور پله‌ای و سروو موتورها: در این نوع الکتروموتورها، موتور بوسیله آهنربای دائمی به صورت الکترونیکی کنترل می‌شود. سرو موتورها الکتروموتورهایی هستند که حرکت چرخشی دور یک شفت دارند. در اصل سروو موتور یک روتور مکانیکی است که می‌توان آن را طوری به کار برد که بازو یا چرخی را که متصل به شفت آن است در جهت و اندازه دلخواه با سرعتی که می‌خواهیم به حرکت در بیاورد.

الکتروموتور صنعتی سه فاز – دسته بندی محصولات

ویژگی‌های الکتروموتور سه فاز:

• عملکرد پایدار و کارآمد: الکتروموتور سه فاز به دلیل توزیع یکنواخت توان و استفاده از انرژی الکتریکی سه‌ فاز، عملکرد بسیار پایداری دارند و نسبت به الکتروموتور تک‌ فاز بازده بالاتری دارد.
• گشتاور بالا: الکتروموتورهای سه‌ فاز معمولاً گشتاور بالاتری تولید می‌کنند و به همین دلیل برای کارکردهای صنعتی سنگین و تجهیزات بزرگ بسیار مناسب هستند.
• نیاز به منبع برق سه‌فاز: برای راه‌اندازی این الکتروموتورها به سیستم برق سه‌ فاز نیاز است که معمولاً در صنایع بزرگ و تجاری موجود است. در محیط‌های خانگی یا کارگاه‌های کوچک که فقط برق تک‌ فاز در دسترس است، نیاز به استفاده از دستگاه‌های خاص برای تبدیل برق تک‌ فاز به سه‌ فاز وجود دارد.
• طول عمر بالا: به دلیل ساختار ساده و مقاومت در برابر بارهای سنگین، این موتورها معمولاً عمر طولانی دارند و نیاز به تعمیرات کمتری دارند.
• کاهش ارتعاشات: الکتروموتورهای سه‌ فاز نسبت به الکتروموتورهای تک‌ فاز ارتعاشات کمتری به دلیل میدان مغناطیسی یکنواخت، تولید می‌کنند.
• هزینه بالا: الکتروموتور سه فاز به دلیل طراحی و نصب پیچیده‌تر نسبت به الکتروموتور تک‌ فاز، گرانتر هستند.

جداول مربوطه

استفاده از جداول زیر می‌تواند به سازمان‌دهی اطلاعات و آسان شدن درک مطالب و مقایسه آنها کمک کند:

 مشخصات فنی الکتروموتور سه فاز

کاربردهای مختلف الکتروموتور سه فاز در صنایع مختلف

مقایسه انواع الکتروموتور سه فاز (القایی، سنکرون، و …)