تعمیر و نگهداری گیربکس صنعتی

تعمیر و نگهداری گیربکس صنعتی از این جهت اهمیت دارد که همانطور که می‌دانید گیربکس از اجزاي اصلي و مهم بسیاری از ماشین‌آلات و دستگاه‌ها است، بنابراین باید نگهداری منظمی ‌از آن انجام شود. بهترین راه برای نگهداری از این تجهیز مهم صنعتی این است که به طور منظم آن را بررسی کنیم تا مشکلات احتمالی مشخص شده و آن‌ها را قبل از وقوع خرابی‌های اساسی برطرف کنیم. این مسئله از آسیب های جانبی به کل سیستم کاری و هزینه های جانبی جلوگیری می‌کند.

در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا در مورد تعمیر و نگهداری گیربکس صنعتی اطلاعاتی به دست آورید. ابتدا مشکلات رایج در گیربکس های صنعتی را بررسی می‌کنیم و سپس به نکاتی مهم در جهت نگهداری گیربکس صنعتی می‌پردازیم.

معمولا عیب یابی از انواع گیربکس صنعتی و یا بلبرینگ‌های آنها باید توسط افراد متخصص انجام شود، اما گاهی اوقات گیربکس‌ها دارای نشانه‌هایی هستند که می‌توان نشان از نقص یک بخش یا مشکلی در عملکرد باشد. این نشانه‌ها در همه دستگاه‌ها ممکن است پیش بیاید و معمولا با مشاهده آنها احتمال اینکه دستگاه با مشکلی مواجه شده و در حال آسیب دیدن است، زیاد می‌شود. مهمترین این نشانه ها را در ادامه می‌آوریم و سپس به نکات مهم برای تعمیر و نگهداری گیربکس صنعتی می‌پردازیم.

• صدای بلند و بیش از حد
• داغ شدن بیش از حد دستگاه
• لرزش غیر عادی دستگاه
• آلودگی روغن و نشت مایع
• اضافه بار
• آلودگی محیطی و گرد و غبار
• ایجاد مشکل در چرخ دنده ها

 نکاتی مهم در جهت تعمیر و نگهداری گیربکس صنعتی

کلیه ماشین‌ آلاتی که تولید اصطکاک و گرما می‌کنند، نیاز به روغن‌کاری دارند. این کار احتمال سایش و شکستگی را کاهش می‌دهد و باعث افزایش عمر قطعات گیربکس می‌شود. بنابراین به طور مداوم گیربکس را بررسی کرده و مطمئن شوید که سطح روغن آن مثل همیشه در مقدار مناسبی باشد.

همیشه از روغن استاندارد یا همان واسکازین گیربکس استفاده کنید. حتماً قبل از اینکه روغن را دوباره پر کنید، روغن قدیمی ‌را تخلیه کنید. روغن قدیمی ‌ممکن است کثیف باشد و این عامل باعث می‌شود که گیربکس به درستی کار نکند.
حتماً بررسی کنید که آیا نشتی وجود دارد یا نه، سعی کنید تمامی نقاط نشت را برطرف کرده و روغن را به مقدار لازم پر کنید. اگر گیربکس دارای مشکل کم کردن روغن باشد، معمولاً دندانه‌های چرخ‌دنده‌ها سریعاً شروع به فرسودگی می‌کنند. پس حتماً مطمئن شوید که قطعات گیربکس صنعتی شما همیشه روغن کاری شده است.

هم چنین به عایق‌­بندی شفت توجه کنید که نشت روغن در شفت ورودی و خروجی گیربکس باید بررسی شود. نشت احتمالی ممکن است دلیل این باشد که کاسه نمد گیربکس خراب شده است، و بنابراین گرد و غبار، آب و آلودگی محیطی به راحتی می­‌تواند وارد گیربکس شود. لذا باید سریعا این عایق­‌ها تعویض شوند.

همینطور همیشه درپوش های روغن را بررسی کنید، که شل یا خراب نباشند و یا در حالت نصب نامناسب قرار نگرفته باشند. آسیب های ناشی از کم بودن روغن گیربکس، گیرپاژ کردن گیربکس و ساییدگی و از بین رفتن قطعات داخل گیربکس و در نهایت از کار افتادن آن است.

2-استفاده از خنک کننده‌های مناسب

یک گیربکس صنعتی هنگام کار گرمای زیادی تولید می‌کند، پس بدون خنک کننده مناسب، این گرما می‌تواند زیان‌بار باشد. علت اصلی گرمای بیش از حد، عدم روغن‌کاری مناسب دستگاه  و یا استفاده از روغن نامناسب است.

دستگاه را همیشه بررسی کنید تا علائم گرمای بیش از حد را تشخیص دهید. دقت کنید که آیا روغن مورد استفاده شما به طور صحیح قطعات گیربکس صنعتی شما را روان می‌کند. اگر از روغن نامناسب استفاده کنید، نمی‌تواند به درستی مانع اصطکاک و در نتیجه ایجاد گرمای زیاد شود.

همچنین اگر محیطی که گیربکس در آن فعالیت می‌کند گرم است از کاسه نمد نسوز استفاده کنید تا گیربکس آسیبی نبیند. همچنین استفاده از فن برای گردش هوای محیط تاثیر گذار است.

دلیل اصلی خرابی برخی از گیربکس‌ها این است که برای کاری سخت‌تر از آنچه برای آن‌ها ساخته شده‌اند استفاده می‌شوند. از قرار دادن گیربکس تحت‌ فشار و بار بیش از حد خودداری کنید. بنابراین بهتر است برای انتخاب و خرید گیربکس مناسب با کارشناسان این حوزه مشورت کنید.

در صورت مشاهده تعدادی از دندانه‌های شکسته یا ضعیف، فوراً آن‌ها را تعمیر کنید. این نکته را در نظر بگیرید که گیربکس کم‌کم و به تدریج خراب می‌شود. ممکن است متوجه خرابی تدریجی آن نشوید تا اینکه روزی ترک‌ها باز شود و همه چیز از هم پاشیده شود. به همین دلیل قبل از ایجاد آسیب‌های مهم تعمیر دندانه‌های کوچکی که شکسته می‌شوند، بسیار مهم است.

دقت داشته باشید که دندانه ها نباید لایه لایه و یا ساییده شده باشند. قرار گرفتن غیر صحیح چرخ دنده ها و ساییدگی آنها به یکدیگر معمولاً نشان دهنده مشکلی در بلبرینگ ها می باشد.

عدم انطباق دنده ها، چرخ دنده و یاتاقان را هم زمان تحت تاثیر قرار می‌­دهد. عدم انطباق یکی از شایع­‌ترین دلایل خرابی در گیربکس­ ها می‌­باشد که به صورت ایجاد حفره در انتهای دندانه­‌های دنده ها یا گودشدگی و سایش بر روی یاتاقان ظاهر می‌شود. عدم انطباق می­‌تواند به دلیل خطاهای ساخت یا تنظیم، دینامیک، انحراف در اجزای تحت بار و انبساط حرارتی هم رخ بدهد.

در سیستم دنده­‌های بزرگ ممکن است این عدم انطباق در حین نصب صورت پذیرد. یک مشکل معمول که ممکن است به وجود آید جمع شدن آلودگی در بخش تحتانی یاتاقان و متعاقب آن سایش است. لذا وجود روغن کافی یک ضرورت است. همچنین در اثر لرزش زیاد، خستگی در بلبرینگ‌­ها به وجود می­‌آید.

4-جلوگیری از آلودگی محیط و گرد و غبار

یکی از مواردی که باید به آن توجه اساسی داشت، نظافت گیربکس ها است. معمولا در محل های کار به مقدار زیادی گرد و غبار در محیط وجود دارد و نفوذ این مواد به داخل گیربکس می تواند باعث به وجود آمدن مشکلات متعددی شود. با اینکه نمی توان برخی از عوامل خارجی را به صورت کامل از بین برد اما بهتر است تا به صورت مداوم گیربکس ها را نظافت کنید تا حد ممکن از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری به عمل آورید.

ورود و خروج هوا باید در گیربکس های صنعتی به خوبی صورت بگیرد و نباید هیچ مشکل و یا فشاری در این مسیر وجود داشته باشد. فیلتر های هوا یکی از اساسی ترین بخش های این دستگاه ها می باشند که باید آنها را بررسی کرده و در صورت وجود هرگونه آلودگی، آن را تمیز کنید. در کل بهتر است تا در مراقبت و بررسی گیربکس های صنعتی به نگهداری فیلترهای هوا نیز توجه کرد.

همچنین هواگیر یکی از اجزای ضروری در یک گیربکس است. اگر هواگیر نصب نشده باشد، افزایش فشار داخل پوسته گیربکس صنعتی می‌تواند باعث نشت روغن شود. هواگیر با اجازه خروج و فرار به هوای داغ و ورود هوای تازه و خنک، از ایجاد فشار داخل پوسته گیربکس جلوگیری می‌کند.

اطمینان حاصل کنید که این هواگیرها در نقاط مناسبی قرار دارند تا از وارد شدن ذرات و گرد و غبار به گیربکس جلوگیری شود. مواردی مانند خاک، آب و سایر ذرات اضافی که وارد گیربکس می‌شوند می‌توانند به آن آسیب وارد کنند. بیشتر اوقات از گیربکس در محل‌هایی استفاده می‌شود که کثیف شدن آن غیرقابل اجتناب است. بنابراین باید سعی کنید همیشه محل کار و کارگاه خود را از آلودگی و زباله‌ها دور نگه دارید.

تا حد ممکن از هواگیرها محافظت کنید. بهترین راه برای محافظت جلوگیری از ورود ذرات است. فیلترهایی را نصب کنید تا اجازه ورود ذرات و آلودگی به گیربکس را ندهند. در صورت ورود آلودگی، آب یا ذرات به چرخ‌دنده‌ها، مطمئن شوید که آن‌ها را کامل تمیز کرده‌اید. گیربکس کثیف نمی‌تواند عملکرد کامل و مناسبی داشته باشد. همچنین آلودگی به روغن آسیب می‌رساند و باعث ایجاد مشکلات بیشتری در دستگاه شما می‌شود.

5-توجه به توان و ظرفیت گیربکس

یکی از بزرگترین مشکلاتی که معمولا به خرابی جعبه دنده ها منجر می شود، عدم رعایت ظرفیت و کارایی واقعی است که برای گیربکس ذکر شده. شرکت های تولید کننده گیربکس صنعتی معمولا برای این محصولات مشخصاتی مانند کاربرد و ظرفیت را مشخص می کنند.

این در حالی است که در بسیاری از صنایع این مقدار را نادیده گرفته و استفاده های نابه جایی از این محصولات انجام می‌دهند که در نتیجه این کار به علت ورود انرژی بیش از حد، دستگاه از کار افتاده و آسیب های جدی به ساختار آن وارد می آید.

6- بررسی کاسه نمد

کاسه نمد یکی از اجزای گیربکس صنعتی است و بهتر است تا شفت ورودی و خروجی را بررسی کنید تا روغن ریزی نداشته باشد. برخی از مواقع کاسه نمد به علت دلایل مختلفی مانند وجود گرد و خاک، نفوذ آب و یا روغن ریزی از کار افتاده و فعالیت خود را ادامه نمی دهد. در اینگونه زمان ها برای جلوگیری از روغن ریزی گیربکس و همچنین جلوگیری از ورود آلودگی به داخل جعبه دنده کاسه نمد را با یک نمونه مناسب جایگزین می کنند.

7-بررسی دمای گیربکس

دمای کارکرد دستگاه نیز یکی از عوامل بسیار مهم و تاثیر گذار در عمر قطعات می باشد. بروز نشانه های خاصی مانند سوختن رنگ بدنه و یا تیرگی روغن ممکن است نشان دهنده دمای بالا باشد، که باید به سرعت به برطرف کردن مشکل پرداخت. همچنین بهتر است تا از یک دستگاه دماسنج استفاده کنید و هر از چندگاهی دمای دستگاه را بررسی کرده و در صورت بروز تغییر ناگهانی با افراد متخصص در ارتباط باشید.

یکی از شایع ترین علت های داغ شدن بیش از حد گیربکس صنعتی  انتخاب اشتباه سایز گیربکس است. تنظیم نبودن شاسی گیربکس می تواند از عوامل دیگر تولید گرمای زیاد و داغ شدن آن باشد. وقتی گیربکس به درستی در جای خود تنظیم نباشد یا اینکه محل نصب تراز نباشد، فعالیت آن مختل شده و باعث گرمای بیش از حد دستگاه می شود.

از علت های دیگر داغ شدن زیاد گیربکس صنعتی می توان به نداشتن و یا کم بودن واسکازین دستگاه نیز اشاره کرد. خرابی بلبرینگ ها یکی از نکات ظریفی است که اغلب فکر نمی‌کنند به داغ شدن بیش از حد گیربکس مربوط باشد. آسیب های ناشی از داغ شدن دستگاه شامل سوختن واشرها، سوختن کاسه نمد، گیرپاژ گیربکس حین فعالیت، خرابی بلبرینگ ها و خورد شدن کوپلینگ های ورودی یا خروجی است.

8-توجه به لرزش های گیربکس

لرزش یکی از نشانه های بروز مشکل در گیربکس صنعتی است. البته به علت اینکه این تجهیزات معمولاً در محل های پر سر و صدا کار خود را انجام می دهند پی بردن به لرزش و یا به وجود آمدن صدا در آنها کمی سخت می باشد. بهتر است تا به صورت مرتب لرزش بلبرینگ ها و چرخ دنده ها را مورد بازبینی قرار دهید تا در صورت بروز مشکل آن را حل کنید.

بنابراین یکی از موثرترین کارها در تعمیر و نگهداری گیربکس‌های صنعتی عیب یابی لرزش‌های آن است. برای این کار می توانید در یک محیط آرام و بدون سر و صدا گیربکس را در مکانی راه‌اندازی کنید و بر نحوه لرزش آن را نظارت کنید. با داشتن کمی‌ تخصص در این مورد می‌توانید تشخیص دهید که آیا علت نقص دستگاه، عدم تعادل، لقی کلی یا سایش، نقص در بیرینگ‌ها،  عدم هم‌ترازی، نقص دنده یا مشکل پیش‌بینی نشده دیگری است.

برای کنترل لقی در گیربکس صنعتی، از یک نشانگر برای بررسی هر گونه افزایش تماس بین چرخ دنده‌­ها و همچنین لقی در شفت­‌های ورودی و خروجی استفاده کنید. افزایش تماس می­‌تواند به دلیل سایش دندانه­‌ها باشد. همچنین لقی شافت می‌تواند ناشی از سایش در یاتاقان­‌ها ‌باشد.

آسیب های ناشی از لرزش می‌تواند شامل احتمال ترک خوردن پوسته گیربکس، صدمه زدن به دستگاه مجاور مانند الکتروموتور سه فاز و در کل آسیب جدی به قطعات داخل گیربکس باشد. پس مهمترین کاری که باید انجام دهید این است که همیشه مراقب کارکرد غیرعادی گیربکس دستگاه خود باشید.

گشتاورها و نیروهای غیرمنتظره به دلایل زیادی می‌­توانند رخ دهند. یکی از عوامل این مسئله کوپل­‌های دنده‌­ای می‌­باشد، که می‌­تواند بارهای محوری و شعاعی مضاعفی به سیستم وارد نماید و منجر به خرابی دنده­‌ها و یاتاقان‌­ها شود. همچنین موتورهای الکتریکی می­‌توانند با تولید گشتاور بیش از حد نیروی مضاعفی به سیستم وارد نماید. در این حالت لازم است موتور دوباره تنظیم شود تا با شرایط سیستم هماهنگ گردد. انحرافات پیچشی شفت نیز در تولید اضافه بار در سیستم نقش دارد و بدین صورت که گشتاور بیش از اندازه‌­ای به گیربکس وارد می­‌کند.

گاهی اوقات صداهای غیر عادی از گیربکس به گوش می رسد. بنابراین باید سریع دستگاه را متوقف کنید، ایراد را بررسی کنید و مجدد برای راه اندازی تصمیم بگیرید. در صورت برطرف نکردن مشکل ممکن است آسیب هایی مثل یاتاقان گیربکس، خورد شدن دنده ها و در نهایت صدمه جدی به دستگاه ایجاد شود.

این صداها ممکن است ناشی از آسیب دیدگی در چرخ دنده ها، برینگ، تراز نبودن سطح نصب گیربکس، خرابی اتصالات ورودی و خروجی، مقدار کم روغن و یا بروز اشکالاتی در دستگاه باشد.

در نهایت