الکتروموتور کلاچ دار چیست و چه کاربردی دارد؟
الکتروموتور کلاچ دار چیست؟ – شیبا صنعت
اغلب برای کسانی که در حوزه صنعت فعالیت دارند این سوال پیش می‌آید که الکتروموتور کلاچ دار چیست؟ بنابراین تصمیم گرفتیم در این مقاله تا حدودی درباره موتورهای الکتریکی کلاچ دار صحبت کنیم.در بعضی انواع الکتروموتورهای سه فاز و تکفاز برای انتقال قدرت الکتروموتور به گیربکس از کلاچ استفاده می‌شود.
استفاده از الکتروموتور کلاچ دار مزیت‌هایی دارد. یکی اینکه همیشه موتور درگیر گیربکس نیست و در صورت لزوم با گیربکس در ارتباط است. چون خود گیربکس یک بار انرژی است و باعث مصرف انرژی می‌شود. ثانیا اینکه در لحظه راه اندازی که اینرسی اولیه گشتاور مقاوم در برابر حرکت است می توان با توان الکتریکی کمتری شروع کرد. و سپس در موقعیت مناسب ارتباط را برقرار کرد.
کلاچ ها یا ترمزهای الکتریکی برای اتصال به برق به یک سیم پیچ نیاز دارند. در حالی که برق در حال تامین است، یک سیم پیچ، میدان مغناطیسی ایجاد می کند و واحد درگیر می‌شود. میدان مغناطیسی برای کشیدن صفحه انتهایی استفاده می‌شود که مجموعه‌ای از دیسک‌های اصطکاک را به هم فشرده می‌کند و به کلاچ یا ترمز امکان انتقال گشتاور را می‌دهد.
هنگامی که برق خاموش می‌شود، دیسک ها توسط فنرهای موجی از هم جدا می‌شوند و کلاچ یا ترمز جدا می‌شوند. شرح عمیقی از فعال سازی هر یک از کلاچ ها و ترمزهای الکتریکی ما در صفحه مقایسه فعال سازی ما موجود است. زمانی که برق در سیم پیچ وجود ندارد، کلاچ ها یا ترمزهای آزاد شده الکتریکی در الکتروموتور کلاچ دار درگیر می‌شوند.
زمانی که برق تامین نمی‌شود (یعنی زمانی که برق خاموش است)، از فنرها برای فشرده کردن مجموعه‌ای از دیسک‌های اصطکاک به هم استفاده می‌شود که به کلاچ یا ترمز اجازه می‌دهد تا گشتاور را منتقل کند، تا زمانی که برق تامین شود، دستگاه قطع نمی‌شود.
در این شرایط، سیم پیچ یک میدان مغناطیسی ایجاد می‌کند که برای کشیدن صفحه آرمیچر در مقابل فنرها استفاده می‌شود، بر نیروی فنر غلبه می‌کند و اجازه می‌دهد تا دیسک های اصطکاک از هم جدا شوند. دیسک‌ها اکنون می‌توان آزادانه بدون انتقال یا نگاه‌داشتن گشتاور بچرخند.
کاربردهای الکتروموتور کلاچ دار
- کاربردهایی با توقف و حرکت زیاد. در صورت عدم استفاده از کلاچ باید موتور خاموش و دوباره روشن شود. (فرض کنید که در ماشین سواری کلاچ نباشد و برای هر بار توقف باید ماشین خاموش می‌شد.)
- ماشین های پرس
کلاچ الکتروموتور و نقش آن در کارکرد موتور
الکتروموتور کلاچ دار چیست؟ بنابراین ابتدا بررسی می کنیم کلاچ الکتروموتور چیست؟ کلاچ الکتروموتور در حقیقت وسیله ای است که یا به شکل مکانیکی و یا به شکل الکتریکی در شرایط یحرانی ارتباط محوری الکتروموتور را با محور دیگر قطع و یا مجدد وصل می‌کند.
لازم به ذکر است که در بعضی مواقع به کلاچ کوپلینگ گفته می‌شود. البته تفاوت هایی بین کلاچ و کوپلینگ وجود دارد آن هم در نوع عملکردشان، در واقع کوپلینگ انتقال نیرو از محوری به محور دیگر را بر عهده دارد و در مقابل کلاچ علاوه بر امکان انتقال نیرو امکان قطع و وصل کردن ارتباط محوری را نیز بر عهده دارد.
الکتروموتورهایی که دارای سیم پیچ هستند برای اینکه روشن شوند و شروع به کار کنند نیاز دارند به یک نیروی گریز از مرکز که اصطلاحاً به آن استارت ودینگ گفته می‌شود که باید قبل از اینکه الکتروموتور به سرعت نامی برسد مدار از سیم پیچ قطع شود این کار به وسیله یک سوئیچ گریز از مرکز یا کلاچ انجام می‌گیرد.
کلاچ همانند کاربردش در وسایل نقلیه مانند ماشین که در حین حرکت قدرت و سرعت موتور را افزایش دهد در الکتروموتور نیز همین نقش را ایفا می‌کند.
اهمیت نقش کلاچ الکتروموتور در صنایع
در الکتروموتورها ممکن است ما نیازمند توقف های کوتاه و متوالی باشیم اگر کلاچ وجود نداشته باشد باید الکتروموتور به طور کامل خاموش و مجددا روشن شود تا عملکرد مناسبی داشته باشد.
برای مثال در پرس های سنگین زمانی که بخواهد عمل فشردن را انجام دهد باید فشار و قدرت الکتروموتور افزایش یابد که این افزایش قدرت مستلزم توقف حرکت الکتروموتور می‌باشد.
این توقف و شروع مجدد بعد از چندین بار تکرار موجب می‌شود تا به سیم پیچ ها خسارات سنگینی وارد کند که با وجود کلاچ نیازی به توقف و استارت زدن دوباره الکتروموتور نمی‌باشد. کلاچ ها زمانی می‌توانند بهترین عملکرد را در الکتروموتور ها داشته باشند که محور های الکتروموتور کاملا هم مرکز باشند.
نحوه عملکرد کلاچ موتور الکتریکی
نوع عملکرد کلاچ ها در الکتروموتور کلاچ دار به دو شکل می‌تواند باشد یا به صورت مکانیکی و یا به شکل کلاچ الکترومغناطیس می‌باشد. در کلاچ های مکانیکی ارتباط بسیار ساده است و صفحه ها به صورت تماسی یا اصطکاکی با هم ارتباط بر قرار می‌کنند. به همین دلیل کلاچ های مکانیکی به دو گروه خشک و اصطکاکی تقسیم می‌شوند.
کلاچ های الکتروموتور که به شکل مکانیکی خشک عمل می‌کنند به وسیله اصطکاک برای توقف و استارت استفاده می‌شود. که این نوع عملکرد مشابه عملکرد کلاچ در خودرو می‌باشد. نوع عملکرد کلاچ های مکانیکی خشک به این صورت است که کلاچ قسمت خروجی شافت الکتروموتور قرار می‌گیرد و سر دیگر کلاچ به به قسمت متحرک الکتروموتور متصل می‌شود.
زمان های استارت که نیاز به حرکت الکتروموتور تکفاز یا سه فاز است اصطکاکی بین دو صفحه به وجود می‌آید که زمانی که الکتروموتور حرکت می‌کند ناحیه خروجی کلاچ نیز به چرخش می‌افتد. این دو صفحه که در کلاچ وجود دارد به روش دنده ای و یا پنچه ای به یکدیگر متصل هستند.
زمانی که الکتروموتور به حرکت در می‌آید دو صفحه محرک و متحرک موجود در کلاچ از حرکت باز می‌ایستد. صفحه ها از نظر ظاهری به کل هم و در روبه روی هم به شکل قرینه می‌باشند که دو دستگیره بر روی هر صفحه وجود دارد که در زمان اتصال با یکدیگر به هم قفل می‌شوند.
مزایا و معایب کلاچ مکانیکی الکتروموتور
از معایب این نوع کلاچ ها جدا نشدن دو صفحه به صورت کامل به دلیل قفل شدن دنده ها و یا پنجه ها در زمانی که باید دو صفحه از هم جدا باشند می‌باشد.
از مزایای این نوع عملکرد کلاچ می‌توان به کاهش هزینه برای تعمیر و یا نگه داری اشاره نمود و همچنین افزایش کارکرد و پایین آمدن مصرف سوخت اشاره نمود.
کلاچ های مکانیکی اصطکاکی از طریق محور محرک و متحرک عمل می‌کنند که به شکل اصطکاکی امکان پذیر می‌باشد.
از مزیت این نوع از کلاچ ها که در الکتروموتور کلاچ دار استفاده می‌شود، این است که قادر هستند در زمان کار کردن موتور درگیر و یا آزاد شوند و گشتاور آنها که به شکل چرخشی است به دلیل وجود نیروی اصطکاک محدود است و به همین دلیل این گونه از کلاچ ها بسیار نرم کار می‌کنند و از لحاظ ایمنی در سطح بالایی قرار دارند.
نتیجه گیری
ما در این مقاله درباره اینکه الکتروموتور کلاچ دار چیست؟ صحبت کردیم، به طور کلی در موتورهای الکتریکی ممکن است توقف های کوتاه و متوالی داشته باشیم بنابراین اگر کلاچ وجود نداشته باشد باید الکتروموتور به طور کامل خاموش و مجددا روشن شود تا عملکرد مناسبی داشته باشد.
این توقف و شروع مجدد بعد از چندین بار تکرار موجب می‌شود تا به سیم پیچ ها خسارات سنگینی وارد کند. که با وجود کلاچ نیازی به توقف و استارت زدن دوباره الکتروموتور نمی‌باشد. بنابراین الکتروموتور کلاچ دار باعث جلوگیری از بروز خسارت و در نتیجه مانع ایجاد هزینه های سنگین از کار افتادن دستگاه می‌شود.
در صورت نیاز به مشاوره و راهنمایی بیشتر در زمینه الکتروموتور کلاچ دار می‌توانید با کارشناسان شیبا صنعت تماس حاصل بفرمایید.
